Legofilius Peppeldam

 

Je moet niet verdrietig zijn…

Legofilius Peppeldam… familie van Loesje, een beetje vreemde poét, met filosofische gedachten en verrassende uitspraken. Overigens net zoals alle afbeeldingen en soms scherpe teksten van Loesje. Teksten die mij in elk geval aan het denken zetten. De liefde van neef Karel bijvoorbeeld. Neef Karel houdt van het leven. Al zijn tijd heeft hij daarvoor nodig, hij heeft dus ook geen baan. Maar wel alle tijd voor iedereen om het leven te overdenken. Een mooie gedachte natuurlijk om aandacht te hebben en te geven aan anderen, maar in het werkelijke leven zullen velen daar toch anders over denken.

Een uitspraak van hem: “Stel je eens voor, dat je je baas vaker ziet dan je geliefde.”

 

“Taal heeft een schoonheid die niet te beschrijven valt.”

Als taalcoach wordt ik helemaal blij van die uitspraak van Legofilius Peppeldam. “Je moet niet verdrietig zijn”, zei eens een cursist tegen mij na een conflict waarbij hij ook aanwezig was en ik mij als vrijwilliger verdedigde in de mogelijkheden om vrij te zijn in taalles te geven. Aangepast aan de cursist en niet volgens strak aangevoerde regels. “Je moet niet verdrietig zijn”, van die opmerking kreeg ik een warm gevoel, verrast door het begrijpen van de situatie en het uitdrukken van medeleven in de nieuwe taal die hij aan het leren was. Deze reactie ontroerde mij op dat moment vele malen meer dan een arm om mij heen , of een handdruk, of welke andere handeling dan ook.

Ik zag je schrijven

denkend in je eigen taal,

om je verhaal uit het land dat je moest verlaten

om te zetten in tekst

die wij als ‘nieuwlanders’ begrijpen allemaal.

Communiceren is niet alleen spreken, maar ook schrijven, lezen, luisteren. Ik ben trots op mijn cursisten die zo hun best doen om de nieuwe taal onder de knie te krijgen.

“Laat de verbinding niet wegvallen”, een uitspraak van Loesje die kan gelden op vele vlakken. Bij het online Daten bijvoorbeeld, dit gezegde vind ik bij deze manier wel komisch! Maar ook bij de band met familie, vrienden, en in een relatie: “Laat de verbinding niet wegvallen.” In de loop der tijd heb ik met de cursisten een band opgebouwd. De cultuur van hen proberen te leren kennen en vooral proberen te begrijpen. Wederzijds zullen we steeds moeite moeten blijven doen om elkaar te begrijpen en vooral steeds moeite blijven doen om elkaar te verstaan. Dat laatste zowel letterlijk, als figuurlijk.

 In het algemeen wil ik ter afsluiting nog dit gezegde toevoegen:

“Luisteren is horen wat er niet gezegd wordt”

 

 

 

 

Brieven

 

Schoenendozen vol met…

vul maar in…, vol met allerlei bewaarsels. Vol met liefde, een brief van mijn eerste vriendje en verloofde, liefdesbrieven van mijn man die maandenlang op zee vertoefde, ontroerende kinderlijke briefjes van vriendjes. Vol met foto’s die nergens bij hoorden, niet bij een vakantie, een reis, of wat dan ook, maar toch een gebeurtenis vertegenwoordigen die ik belangrijk vond om te bewaren. Geboortekaartjes, Huwelijks aankondigingen, kaarten met overlijdensberichten. Allemaal betrekking op mijn familie en naaste vrienden. Schoenendozen zijn stevig, hebben een handig formaat om te stapelen. Door de jaren heen heb ik deze dozen gebruikt om alles wat ik interessant en belangrijk vond in te bewaren. En ik bewaar best wel veel. Ik kan goed opruimen, maar situaties waardoor ik  een verandering in mijn leven meemaakte, vond en vind ik nog steeds een reden om te bewaren.

Eigenlijk was ik op zoek naar foto’s om een levensloop te maken voor het Huwelijk van mijn zoon. Inmiddels is het totaal iets anders geworden, maar hier zit ik dan tussen allemaal geopende dozen. Ik lees een telegram, door mijn man gestuurd vanaf de H.ms. Isaac Sweers, op dat moment gelegen in Ottawa, d.d. twee Juni 1970, mijn verjaardag: “Nog even meisje, dan ben ik weer thuis.” Ik ben dan weer terug in de haven van Den Helder twee maanden voor mijn toenmalige verjaardag om hem uit te zwaaien. In gedachten weer herinneren het verdriet van het afscheid en de blijdschap om elkaar weer in de armen te sluiten.

Ik open brieven van mijn moeder, geschreven begin jaren zeventig op driehonderd kilometer afstand. Nog geen telefoon, maar waar in die tijd wel de post dagelijks werd bezorgd. “Kind, wij hebben besloten een telefoonaansluiting te nemen.” “We zijn dan dichter bij jou.” Wanneer ik dan deze handmatig geschreven brieven van haar in mijn hand houd, is het persoonlijke handschrift, de manier van schrijven wat mij ontroerd en aan het eind: “Gauw tot ziens, Mama.” Het zien van dit handschrift voegt iets toe aan de ontroering, aan haar herinnering.

Elk handschrift is uniek, net zo als ieder mens uniek is. De vorm, het gebruik van de letters, schuin-, of rechtop schrift. Hoe vaak herken je alleen al aan het zien van het geschreven adres op de nog ongeopende enveloppe van wie de afzender is. Als kind heb ik het schuinschrift geleerd. De letters aan elkaar schrijven. Later op de Middelbare school ben ik in blokschrift gaan schrijven. Waarom? Alles wat anders was vond ik toen interessant en onder mijn klasgenoten was het rechtop in blokletters schrijven populair. Correspondentie wordt nu vaak geprint, het is handig om de letters te typen, het gaat sneller, fouten worden aangegeven en zijn snel verbeterd. Toch mis ik de ziel van het  handmatig geschrevene. Het voegt een persoonlijke stijl toe. Een cursist van mij, voorheen Aanklager als beroep in zijn land, schrijft schuin en aan elkaar. Zijn schrift is prachtig.

Al deze dozen bevatten herinneringen, gebeurtenissen door de jaren heen tot nu toe. Een heel leven vol herinneringen, maar ieder dag kan ik er weer nieuwe herinneringen aan toevoegen. Ik open een brief, een handgeschreven brief, van mijn toenmalige vriend, drie jaar geleden. Hij eindigt zijn brief met: “Met jou wil ik de bloemen plukken die langs onze weg zullen staan.” Een mooiere liefdesverklaring dan dit, had ik zelf niet kunnen bedenken.